Het vermogen van elektrisch materieel
Een emissieloos wagenpark en CO2-neutrale bouwplaatsen voor de Nederlandse business units in 2030. Dat zijn de belangrijkste duurzaamheidsdoelstellingen van Ballast Nedam. In 2024 is daarom verder geïnvesteerd in de aanschaf van elektrisch materieel. Hoe bevalt dat, en wat levert het op?
De eerstgenoemde doelstelling kan bij wijze van spreken al worden afgevinkt, zo kan directeur Corporate Social Responsibility Bramske van Beijma melden. ‘Als iemand binnen het bedrijf van leaseauto of ander voertuig wisselt, is vanaf 2024 alleen nog de elektrische keuze mogelijk. Daarmee stevenen we af op een wagenpark dat al in 2028 volledig emissieloos is.’
Ook bij de andere doelstelling zit het tempo er aardig in. In 2021-2024 werd op de bouwplaatsen met elektrisch materieel een CO2-reductie van drie miljoen kilogram bereikt. ‘Voor de volgende drie jaar staat een investeringsbedrag klaar dat moet leiden tot een besparing van veertien miljoen kilogram CO2.’


Kansen pakken
De lijst van het in 2024 aangeschafte elektrisch materieel is lang. Jeffrey Hoffmann, directeur Ballast Nedam Materieel, gaat er even goed voor zitten. Zijn opsomming: twee knikmops, twee zware trilplaten, een telescopische rupskraan, een graafmachine, een statische wals, een tandemwals, battery packs voor op de bouwplaats en een hybride aggregaat met accupakket. ‘Telkens als we voor een nieuwe aanschaf staan, proberen we een haalbare business case voor elektrisch op te stellen’, aldus Jeffrey. ‘Gemiddeld kost elektrisch materieel drie keer zo veel als traditioneel materieel, dus dat is een uitdaging. Maar we pakken kansen waar we kunnen. Zo biedt het project A27 de zekerheid dat we een graafmachine drie jaar kunnen inzetten. Dat maakte het mogelijk om de investering in de elektrische graafmachine rond te rekenen.’
Elektrische belofte
Praktische haalbaarheid noemt ook Joep Hartjes, die als directeur van Ballast Nedam Regional Infra veel van het materieel gebruikt dat Jeffrey aanschaft. ‘Continuïteit vanuit opdrachten geeft de ruimte om te investeren. Wij werken veel voor overheden, en die stellen vaak eisen op het gebied van duurzaamheid. Dat stelt ons in staat om een werk te winnen zonder dat we de laagste prijs bieden. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij de raamovereenkomst die we met gemeente Utrecht afsloten voor wegmarkeringen. Op prijs waren we de zevende aanbieder, maar omdat we een belofte konden doen op de inzet van elektrisch materieel, hebben we die klus toch in de wacht gesleept. Een mooi succes. Investeringen in duurzaamheid komen zo dus voort uit de combinatie van een klantvraag en onze eigen, intrinsieke motivatie.’
Alléén als je duurzaam bent, speel je straks nog een rol.
Emissieloze zones
Het is precies die combinatie die ook Bramske aanvoert bij haar inspanningen om duurzaamheid, en dus ook investeringen in elektrisch materieel, binnen Ballast Nedam verder te brengen. ‘Klanten vragen om duurzame oplossingen en de wetgeving wordt steeds strenger. Als je deze en andere factoren bij elkaar optelt, is er maar één conclusie mogelijk: alléén als je duurzaam bent, speel je straks nog een rol.’ Meteen maakt zij daarbij de kanttekening dat het wisselende overheidsbeleid af en toe onduidelijkheid creëert. Denk aan de emissieloze zones die diverse gemeenten al jaren hebben voorbereid ten behoeve van een schone binnenstad, en waar het huidige kabinet eigenlijk van af wilde. ‘Gelukkig hebben die gemeenten hun rug recht gehouden. Die emissieloze zones in de binnensteden zijn er nu toch. Dat betekent voor ons een extra reden om door te gaan met elektrisch materieel. Anders komen we die zones namelijk niet meer in.’
Rijnkade: schoon en stil
Zonder stank en herrie
Elektrisch materieel helpt om de duurzaamheidsdoelstelling van emissieloze bouwplaatsen binnen bereik te brengen en om te voldoen aan duurzaamheidseisen van klanten. ‘Bovendien’, zo weet Joep, ‘is het soms noodzakelijk in verband met de stikstofproblematiek. Met materieel dat op diesel draait, is er te veel dispositie en kunnen sommige projecten gewoon niet doorgaan. Elektrisch materieel is dan dé oplossing.’
Jeffrey vindt elektrisch materieel daarnaast iets om simpelweg trots op te zijn. ‘Wij hebben in 2024 bij Ballast Nedam Materieel, in samenwerking met transportbedrijf St vd Brink, zelf een elektrische vrachtwagencombinatie met autolaadkraan in gebruik genomen. Deze is volledig emissieloos en mag dus alle milieuzones van gemeenten binnen. Bovendien is het de eerste in zijn soort in Europa. Best iets om trots op te zijn. Ook is er nog bijvangst voor onze mensen. Een chauffeur vertelde mij dat hij erg blij is met deze nieuwe kraanauto, omdat hij op de bouwplaats mondelinge aanwijzingen kan geven zonder stank en herrie van een draaiende dieselmotor.’
Geen andere koers
Zo heeft 2024 mooie resultaten laten zien qua investeringen in en het gebruik van elektrisch materieel. ‘Waar het realistisch en praktisch haalbaar is, moeten we er zeker mee doorgaan’, vindt Joep. Daar sluit Jeffrey zich bij aan, óók omdat hij ‘de planeet niet verkeerd wil achterlaten voor mijn kinderen.’ Hij wijst wel, net als Bramske, op het feit dat de politieke wind van invloed kan zijn op de mate waarin opdrachtgevers om duurzame oplossingen vragen. ‘Dat kan het voor ons moeilijker maken om voldoende sluitende business cases te maken.’ Maar Bramske is duidelijk. ‘Als Ballast Nedam willen wij ons blijven inzetten op duurzaamheid. In dat opzicht vind ik de interesse van ons moederbedrijf Rönesans Holding ook zeer bemoedigend. In hun thuismarkt Turkije willen zij ook emissieloze bouwplaatsen en willen zij ook weten hoe je business cases voor elektrisch materieel opstelt. Wij bouwen die expertise en ervaring nu al jaren op en kunnen daar dus mee helpen. Daarom kunnen en willen wij geen andere koers varen. Wij geloven hierin, en nemen vol overtuiging onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.’
De Bruyn Transport investeert, Ballast Nedam garandeert
Ballast Nedam garandeert De Bruyn Transport zeven jaar lang 1.800 uur jaarlijkse afname van elektrisch materieel. ‘Daardoor hebben wij elektrisch materieel aan kunnen schaffen’, zegt directeur Joeri de Bruyn. ‘Want bij dergelijke investeringen heb je partners nodig. Voor ons was Ballast Nedam de eerste die met ons de nek uitstak.’
In het kader van de afspraak kocht De Bruyn vijf elektrische voertuigen (trucks/trailers/trekkers), waarvan één in de kleuren van Ballast Nedam. In 2024 waren deze voertuigen onder meer te zien op de projecten Prinses Amaliahaven, de Blankenburgverbinding en diverse kleinere projecten. In totaal bespaarden de voertuigen 99,08 ton CO2.
Samenwerking, vertrouwen, bereidheid
Inmiddels heeft De Bruyn Transport met meerdere klanten gelijksoortige afspraken gemaakt. Het bedrijf heeft nu zestien elektrische trucks staan, met nog zes op komst. ‘We hebben een hele pool opgebouwd. Dus als Ballast Nedam een project op grote schaal emissieloos wil uitvoeren, dan trekken wij zo tien elektrische trucks uit de pool.’ Wel is duidelijk dat deze transitie niet alleen technisch van aard is. Het daagt mensen ook uit om zich aan te passen, van chauffeurs tot uitvoerders. Dat vraagt om samenwerking, vertrouwen en bereidheid om samen te leren en te groeien. ‘Wij zien deze transitie als een unieke kans om als bedrijf en sector sterker te worden, en om samen met partners zoals Ballast Nedam concrete stappen te zetten op weg naar emissieloze bouwplaatsen in 2030.’
