Asset Management bouwt een eigen elektriciteitsnetwerk
Het opwekken van onze eigen, duurzame energie staat hoog op de agenda van Ballast Nedam. Ons doel is om in 2030 CO2-neutraal en in 2040 energieneutraal te zijn. Energieneutraal wil zeggen dat we net zoveel energie opwekken als we zelf nodig hebben. In 2023 zijn we uitgekomen op 11,8% hernieuwbare energie uit eigen opwek en voor 2024 zal dit mogelijk liggen op 25%. Energiemanager Mark van der Zijde en directeur Walter van Gurp van Ballast Nedam Asset Management leggen uit hoe we dit willen realiseren.
“Het is voor ons als bouwbedrijf een plicht om actief bij te dragen aan de verduurzamingsslag in de bouwwereld en maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Ook willen we hierin een voorlopende rol innemen”, vertellen Mark en Walter.
Virtual Power Plant
Ballast Nedam Asset Management houdt zich bezig met hoe we de duurzaamheidsdoelstellingen voor 2030 en 2040 kunnen behalen. Naast een adviserende rol, is deze afdeling ook bepalend in keuzes voor kantoor- en projectlocaties.
Eén van de innovaties die op de planning staat, is een Virtual Power Plant. Daarmee is het de bedoeling om assets die energie verbruiken te koppelen aan assets die energie produceren. “Dit doen we via een mix van zonne- en windenergie. Door het opschroeven van het productievermogen hieruit, proberen we steeds onafhankelijker te worden van het elektriciteitsnetwerk. In het samenbrengen van verbruik en opwek is het de uitdaging om dit zo lokaal en gelijktijdig mogelijk plaats te laten vinden en daarmee de extra inkoop van stroom van het net te kunnen reduceren. Immers, hoe groen is die stroom van het net op dat moment werkelijk?”, geven Mark (links op de foto) en Walter (rechts) aan.


Slim omgaan met stroom
“Ons streven is uiteindelijk om een Virtual Power Plant te realiseren door niet alleen het toepassen van demand response (vraagsturing) van bijvoorbeeld laadvoorzieningen van onze elektrische voertuigen of warmteproductie in productieprocessen, maar ook het toepassen van curtailment van het duurzame productievermogen bij een overschot. Curtailment betekent dat we tijdelijk de opwek van de zonnedaken en windturbines verminderen tot zelfs 0% in het geval van negatieve prijzen. Zo blijft de verhouding tussen vraag en aanbod van energie in balans.”
Bij het Justitieel Complex Zaanstad wordt al eigen energie opgewekt. Hier is een windmolen gekoppeld aan de elektravoorziening. “Deze locatie is een mooi voorbeeld van het plaatselijk linken van een mix van zonne- en windenergie aan een verbruiker. Naast een zonnedak van ruim 1 MWpiek, voedt een windturbine van 2 MW in de buurt direct het Justitieel Complex. Alle elektriciteit die niet meteen wordt afgenomen, wordt terug geleverd aan het net. We hebben investeringsvoorstellen gedaan voor het verder verduurzamen van het pand door het gasverbruik te minderen door dit te elektrificeren. Daarmee zouden we ook de gelijktijdigheid kunnen vergroten van het verbruik uit de duurzame productie.”
De knop om
Naast eigen energie opwekken, is het belangrijk om energie te besparen. Vanuit Ballast Nedam Asset Management is dan ook op meerdere manieren de knop omgegaan. “Bewust omgaan met energie scheelt al veel. In de winter de verwarming een graad lager zetten en in de zomer de koeling een graad hoger heeft direct geleid tot minder verbruik. Daarnaast zijn nog veel panden afhankelijk van hun gasaansluiting voor de verwarming. Dat proberen we de komende jaren bij renovatieprojecten direct aan te pakken door te kiezen voor een warmtepomp. Deze transitie brengt ook weer nieuwe uitdagingen, omdat we steeds meer te maken krijgen met netcongestie.”
Netcongestie betekent letterlijk: file op het elektriciteitsnet. Dit gebeurt wanneer de vraag naar transport van elektriciteit groter is dan de transportcapaciteit van het net. “In combinatie met het verder elektrificeren van ons wagenpark vraagt dat om goed inzicht en management in het inzetten van het toegewezen transportvermogen van de regionale netbeheerders.”
Green Energy Day
Ondanks dat we in Nederland stappen maken met het produceren van duurzame energie, is dit nog lang niet genoeg om het hele jaar door te komen. In 2024 was het op 8 maart Green Energy Day: de dag waarop alle duurzame energie in Nederland ‘op’ is. Het goede nieuws is dat deze dag elk jaar een beetje opschuift. Het doel uit het Klimaatakkoord is om in 2024 op 20 procent hernieuwbare energie uit te komen. En dat lijkt te gaan lukken.
Maar dat betekent niet dat we achterover kunnen leunen, weten ook Mark en Walter: “Als bouwer moeten we investeren in flexibiliteit om minder afhankelijk te zijn en worden van externe partijen en ontwikkelingen waar we geen grip op hebben. Door de beschikbare netcapaciteit bij bouwprocessen te combineren met slimme systemen, kunnen we de vraag naar en aanbod van elektriciteit beter in balans brengen. Daarmee anticiperen we op een sterk veranderend elektriciteitsnet waarin het nog kunnen toepassen van een grootverbruik aansluiting voor bijvoorbeeld grote projecten niet meer vanzelfsprekend is. Het creëert uitdagingen maar ook kansen om meer zelfvoorzienend te worden en daarmee een positieve bijdrage te leveren aan de energietransitie.”