Elkaar begrijpen en voor elkaar zorgen: bijgeschoold op het gebied van veiligheid

Hoe werkt het brein? Hoe kunnen we onveilig gedrag op de bouwplaats verklaren? En kunnen we dit gedrag positief beïnvloeden? Dat leerden collega’s in inhoudelijke colleges, open discussies en workshops met gasten. Aangezien veel ongelukken op de bouwplaats worden veroorzaakt door menselijk gedrag komt die kennis goed van pas.

Het traject is gevolgd door een grote groep Ballast Nedam collega’s die een operationeel leidinggevende functie op de bouwplaats hebben, zoals voorlieden, uitvoerders, hoofduitvoerders, projectleiders en projectdirecteuren.

Gedrag beïnvloeden

De cursus richtte zich voornamelijk op bewustwording. Doordat onze collega’s het gedrag van de mens nu beter herkennen en tijd gaan creëren om elkaar op risico’s te wijzen, wordt de bouwplaats veiliger. KPE-trainer Frans Bosch nam de cursus voor zijn rekening: “Het werkt eigenlijk heel simpel: als we elkaar aardig vinden, zorgen we beter voor elkaar. Daardoor kunnen we elkaar beter en eerder behoeden voor onveilige situaties. Maar we moeten elkaar eerst beter begrijpen. Dat lukt ons vaak niet zo goed. Dit is een onderwerp wat deelnemers even moeten laten bezinken. Het kost vaak wat tijd voordat het op zijn plaats valt.”

Verraste deelnemers

“Ik moet eerlijk zeggen dat ik enigszins sceptisch bij de sessie aangesloten was”, zegt Tom Peppink, projectleider op grote infrastructurele projecten van Ballast Nedam. “Mijn verwachting was als volgt: wat schokkende statistieken, ‘het moet beter’, verhogen van het bewustzijn, samen post-its plakken en weer aan het werk. Maar tegen mijn verwachting in bestond vrijwel de hele sessie uit college over de werking van het menselijk brein.”

Tom zegt: “Een mooi voorbeeld vond ik het feit dat we van nature altijd geneigd zijn om de in onze ogen meest snelle/efficiënte oplossing te kiezen. Tegelijk zijn we ook geneigd onszelf te overschatten. ‘Ik hou me wel goed vast’, denken we dan. Of: ‘mij gebeurt dat niet’. Deze twee elementen liggen volgens mij aan de basis van veel ongevallen.”

Ook onze collega Nienke Scheide, kwaliteitscoördinator op bouw- en infraprojecten, was verrast door deze opzet van de training. “Ik vond het heel interessant om meer te leren over het brein en ons gedrag”, zegt ze. “Ik verdiep mij vaker in dit onderwerp, dus het was een cursus die mij goed paste. Terugkijkend denk ik dat we nu weggaan met veel denkwerk als huiswerk. We moeten de opgedane kennis nu immers zorgvuldig gaan toepassen op de bouwplaats en die koppeling moeten we allemaal nog maken. Ieder mens is daarin anders.”

Tom is het daarmee eens: “Als ik kijk naar de meeste ongevallen die op onze projecten gebeuren dan is het meestal niet een gebrek aan regels, voorzieningen of procedures waardoor het fout gaat. Heel vaak maakt een mens een menselijke inschattingsfout. Maar: hoe moet het dan wel? De cursus legt een goede basis om hier verder over na te denken.”

En nu?

Steeds meer Ballast Nedam collega’s gaan de training volgen, waardoor de kennis zich steeds breder gaat verspreiden. “Deze eerste afgeronde training is een start van een groot traject waarin we met een groep ambassadeurs volop bezig zijn geweest. Het weerspiegelt de essentie van onze veiligheidscampagne Take Care”, zegt Geert van der Linde, directeur Veiligheid bij Ballast Nedam. “Deze kennis moet in de haarvaten van de organisatie komen. Daar werken we hard aan.”